Iedereen kent de opmerkingen als ‘Haha, wat een autist ben jij zeg!’ tegenwoordig wel. Ook ik doe hier regelmatig aan mee, want iedereen lijkt toch wel een beetje een autist te zijn. Bij mij kloppen die opmerkingen ook daadwerkelijk – bij mij is namelijk autisme (Asperger) gediagnosticeerd. Heel mijn leven heb ik het gevoel gehad anders te zijn dan ‘de rest’ en in 2011 was ik dan ook opgelucht toen ik de diagnose kreeg.
Criteria voor autisme
Je moet aan alle vier de criteria voldoen om een diagnose autisme te kunnen krijgen. Als je het zo bekijkt kan je dus niet een beetje autist zijn, je bent het wel of niet.
- Tekorten in sociale communicatie en sociale interactie.
- Beperkte, repetitieve patronen van gedrag, interesses en/of activiteiten.
- Symptomen moeten aanwezig zijn in vroege kindertijd.
- Beperkingen in het sociaal, beroepsmatig functioneren.
Autisme bij vrouwen – even heel zwart-wit
Vrouwen worden in onze maatschappij opgevoed om ander sociaal gedrag te vertonen dan mannen. Van vrouwen wordt verwacht dat ze zich aanpassen aan hun omgeving en dat ze zich zo gedragen dat ze sociaal geaccepteerd zullen worden. Er zijn veel vrouwelijke (maar ook mannelijke) autisten die het anders zijn lang verborgen kunnen houden, omdat ze acceptabel gedrag heel goed weten te kopiëren van ‘normale mensen’. Een late of geen diagnose is dan het gevolg.
“Je lijkt niet op een autist”
Als je me n(i)et kent, kom ik waarschijnlijk normaal over en verwacht je niets bijzonders. Wanneer je me beter leert kennen, zal je vast opvallen dat ik toch net iets anders ben dan gemiddeld. Dit zie ik overigens niet als iets slechts, maar is gewoon deel van de persoon die ik ben. Concluderend: zeggen dat ik niet op een autist lijk klinkt voor mij als ‘wat je niet ziet, dat is er niet’.
Een paar weetjes over mij:
- Ik zie details voordat ik het grote geheel zie. Daarbij zijn alle hoofd- en bijzaken voor mij even belangrijk.
- Ik ken heel veel songteksten, maar heb bij veel liedjes nog nooit geluisterd naar waar de tekst eigenlijk over gaat.
- Ik kan urenlang ergens mee bezig zijn als ik iets interessant vind, maar bij oninteressante dingen kan ik binnen een paar seconden helemaal afgeleid zijn.
- Ik snap het niet dat mensen dingen zeggen die een dubbele boodschap hebben, ook kan ik er niet goed tegen als mensen dat bij mij denken.
- Plannetjes, die ik in mijn hoofd gemaakt heb, mogen eigenlijk niet verstoord worden. Als er bijvoorbeeld ’s ochtends een afspraak afgezegd wordt, kan ik me de hele dag van slag voelen.
- Ik heb na een aantal uur sociaal doen altijd een paar uur nodig zonder mensen die tegen me praten.
Everyone is a genius.
But if you judge a fish by its ability to climb a tree,
it will live its whole life believing that it is stupid.
– Albert Einstein